Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο 2/12 στο θεατράκι της Φωκίωνος Νέγρη, η ανοιχτή συζήτηση για το σαρωτικό κύμα ακρίβειας στα τρόφιμα και τις συλλογικές μας απαντήσεις. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τις “Ομάδες ενάντια στην ακρίβεια“, όπου εδώ και 7 μήνες έχουμε προχωρήσει σε εξορμήσεις ενημέρωσης και έμπρακτες δράσεις διεκδίκησης μείωσης των τιμών στα super markets της ευρύτερης περιοχής.
Στο τέλος της εκδήλωσης, δόθηκε συνέχεια με νέο ραντεβού, την Κυριακή 10/12, στις 12:00 στο ίδιο σημείο, ώστε να οργανώσουμε από κοινού με την γειτονιά τον αγώνα ενάντια στην ακρίβεια, ως μια ακόμη έκφανση της επίθεσης στους μισθούς και τις κοινωνικές μας ανάγκες από τις κρατικές πολιτικές και τα αφεντικά.
Καλέσαμε αυτή την ανοιχτή συζήτηση για να θέσουμε το ζήτημα της ακρίβειας στα τρόφιμα σε δημόσιο διάλογο. Για εμάς, πραγματικά δημόσιος διάλογος συμβαίνει μόνο όταν οι κάτοικοι, οι εργαζόμενες και οι άνεργοι συναντιούνται στους χώρους όπου ζουν και αφιερώνουν τον χρόνο τους, είτε πρόκειται για μια γειτονιά, είτε για ένα χώρο δουλειάς, έτσι ώστε να συζητήσουν τα προβλήματα τους και να αναζητήσουν συλλογικές λύσεις. Εδώ και δύο χρόνια βιώνουμε τις διαρκείς ανατιμήσεις στα τρόφιμα οι οποίες δε φαίνεται να σταματούν. Η διαρκής αύξηση του κόστους ζωής μας πιέζει και υπάρχουν δυσκολίες να βγαίνει ο μήνας. Για το λόγο αυτό συγκροτήσαμε τον συντονισμό «ομάδες ενάντια στην ακρίβεια» μέσω του οποίου προχωρήσαμε σε έμπρακτες δράσεις διεκδίκησης μείωσης των τιμών σε super markets της περιοχής Κυψέλης-Πατησίων τους τελευταίους 7 μήνες. Θέλουμε να μοιραστούμε μαζί σας αυτή την εμπειρία και να αναζητήσουμε από κοινού νέους τρόπους που θα καταφέρουν πραγματικά υλικά αποτελέσματα. Για να γίνει αυτό θα χρειαστεί να προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε το τωρινό κύμα ανατιμήσεων και αυξημένου πληθωρισμού, καθώς και να αποδομήσουμε την κυβερνητική αφήγηση που συσκοτίζει το γεγονός ότι πίσω του, δε βρίσκεται παρά η τάση των επιχειρήσεων να αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τα κέρδη τους.
ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΣΤΑ ΥΨΗ;
Τα τρόφιμα και τα βασικά αγαθά ήταν διαχρονικά ακριβά. Είτε με πόλεμο είτε χωρίς, είτε με αριστερή είτε με δεξιά κυβέρνηση, ένα μεγάλο κομμάτι του μισθού μας κατέληγε στην αγορά τροφίμων και βασικών αγαθών. Μπορεί η ακρίβεια να εντάθηκε τον τελευταίο 1μιση χρόνο (από το Φεβρουάριο του 2022) όμως εδώ και πολλές δεκαετίες η αξία των αγαθών μαζικής κατανάλωσης δεν ήταν ποτέ αντίστοιχη με το μισθό μας. Η απόκλιση μεγάλωσε κατά τη διάρκεια των μνημονίων την τελευταία δεκαετία, μέσω της διαδοχικής μείωσης των μισθών και τη διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα. Παρ’ όλα αυτά, εδώ και 2 χρόνια ζούμε μια συνθήκη όπου η μια κρίση διαδέχεται την άλλη και έτσι ο πληθωρισμός έχει φτάσει σε ιστορικά επίπεδα. Οι αιτίες ύπαρξης του πληθωρισμού όμως βρίσκονται βαθιά μέσα στην λειτουργία του καπιταλισμού.
Συνθήκες που οδήγησαν τον πληθωρισμό σε ιστορικά επίπεδα
1. Η συστολή της κοινωνικο-οικονομικής ζωής των περισσότερων κρατών κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το πάγωμα της οικονομίας οδήγησε σε οικονομική καταστροφή ένα μέρος των επιχειρήσεων, ενώ άλλες που βγήκαν πιο δυνατές και ενισχυμένες από τις χρηματοδοτήσεις του ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης προχώρησαν σε αυξήσεις των τιμών των προϊόντων τους με στόχο τα υψηλότερα κέρδη. Σε αυτή τη συνθήκη είδαμε την κερδοσκοπία να μας χτυπάει κατακέφαλα.
2. Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και η κατακόρυφη αύξηση του κόστους μεταφοράς εμπορευμάτων λόγω των lockdowns και των περιοριστικών μέτρων και στη συνέχεια λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
3. Η αύξηση της τιμής των σιτηρών και του φυσικού αερίου ως συνέπειες του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας. Η πρώτη οφείλεται στον περιορισμό των εξαγωγών της Ουκρανικής παραγωγής ενώ η δεύτερη στις κυρώσεις που επέβαλλαν τα Ευρωπαϊκά κράτη στη Ρωσία, αναζητώντας άλλες πηγές πέραν του φθηνού Ρωσικού φυσικού αερίου. Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, τα αφεντικά φρόντισαν από την πρώτη στιγμή να μεταφέρουν αποκλειστικά στις πλάτες μας τις όποιες ανατιμήσεις. Δεν έμειναν όμως εκεί. Επικαλούνται τον πόλεμο και βρίσκουν ευκαιρία να εκτοξεύσουν τις τιμές σε όλα τα προϊόντα και βασικά αγαθά, πλουτίζοντας πάνω στις βασικές μας ανάγκες.
Αφηγήσεις φθηνές για την ακριβή ζωή μας
Το κυβερνητικό επιχείρημα ότι ο πληθωρισμός είναι μόνο εισαγόμενος αποδεικνύεται ένα ξεκάθαρο ψέμα καθώς σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα οφείλεται κυρίως στον στόχο των επιχειρήσεων της χώρας να αυξάνουν περισσότερο/διατηρήσουν τα κέρδη τους.
Ήδη το 2021, πριν από τον πόλεμο, οι ανατιμήσεις στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας είχαν οδηγήσει σε αυξήσεις της τάξης του 96% σε σχέση με την περσινή χρονιά. Οι αυξήσεις που είδαν οι καταναλωτές στους λογαριασμούς τους οφείλονται στην περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ στο πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς. Η ΔΕΗ μπήκε κι αυτή με τη σειρά της στο χρηματιστήριο της ενέργειας, το λεγόμενο βασίλειο της κερδοσκοπίας.
Ο ΕΦΚ στα καύσιμα και ο υψηλότατος ΦΠΑ στα τρόφιμα (από τους υψηλότερους ΦΠΑ στην Ευρώπη) καθορίζουν κατά κύριο λόγο το επίπεδο των τιμών στα πρατήρια και τα ράφια των S/M της χώρας και τοποθετούν τις τιμές ανάμεσα στις υψηλότερες της Ευρώπης, την ίδια στιγμή που ο βασικός μισθός είναι από τους χαμηλότερους.
Σημειώνουμε ότι το κράτος αρνείται να μειώσει την φορολογία στα βασικά είδη για έναν και μόνο λόγο: ώστε να μπορεί να επιστρέφει κάποια ψίχουλα από τις αυξημένες, μέσω της υπερφορολόγησής μας, εισπράξεις των κρατικών ταμείων, με την μορφή επιδομάτων όπως είναι το market pass. Και όλα αυτά όχι επ’ αόριστον. Μετά τις πλημμύρες στην Θεσσαλία, ανακοίνωσαν ότι το market pass θα δοθεί μόνο στις πληγείσες περιοχές. Η αθλιότητα και υποκρισία της κυβερνητικής πολιτικής ακούει και στο όνομα «καλάθι του νοικοκυριού». Βαφτίζουν τις εβδομαδιαίες προσφορές που παίζουν έτσι και αλλιώς στα σούπερ μάρκετ ως παρέμβαση κατά της ακρίβειας, ρίχνοντας στάχτη στα μάτια μας πως δήθεν παίρνει μέτρα προς το συμφέρον μας. Τέλος, η κυβέρνηση αγνοεί τα πάγια αιτήματα των εργαζομένων και των σωματείων τους για αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις ως μέτρα ανακούφισης στο υψηλό κόστος ζωής που περιλαμβάνει την στέγαση, υγεία, παιδεία, ένδυση, διασκέδαση κτλ.
ΠΩΣ ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ ΜΕΙΩΣΗ ΤΙΜΩΝ ΣΕ ΣΟΥΠΕΡ ΜΑΡΚΕΤ ΣΤΗΝ ΠΑΤΗΣΙΩΝ
Το καλοκαίρι που μας πέρασε και συγκεκριμένα το Σάββατο 17 Ιούνη, οι “Ομάδες ενάντια στην ακρίβεια” διοργανώσαμε μια δράση στο super market Μασούτης που βρίσκεται στην Πατησίων 268 με βασικό αίτημα τη μείωση κατά 20% των τιμών σε όλα τα προϊόντα για όσην ώρα διαρκούσε η παρέμβαση. Ήταν μια δράση απο τις τέσσερις συνολικά που έχουμε διοργανώσει σαν συντονιστικό τους τελευταίους μήνες στην περιοχή. Αυτές οι δράσεις είχαν 3 βασικές κατευθύνσεις:
1. Να καταπιαστούμε με ένα τόσο μεγάλο ζήτημα όπως είναι ο πληθωρισμός και η ακρίβεια, και να το συνδέσουμε πρακτικά με τις καθημερινές μας ανάγκες και τις ανάγκες της τάξης μας.
2. Να δημιουργήσουμε ένα έμπρακτο παράδειγμα αγώνα ενάντια στην ακρίβεια, που θα το πάρουν και θα το επεκτείνουν κι άλλες διαδικασίες πχ συνελεύσεις γειτονιάς.
3. Να αναγκάσουμε τα αφεντικά των super market να πληρώσουν μειώνοντας τις τιμές.
Στην συγκεκριμένη παρέμβαση λοιπόν, μετά από μιάμιση ώρα συλλογικής πίεσης (με βασική συμβολή/συμμετοχή των πελατών της γειτονιάς), ο Μασούτης αναγκάστηκε να αντιπροτείνει στο αίτημα μας, την εταιρική έκπτωση 6% που δικαιούνται οι εργαζόμενοι/ες στο Μασούτη, την οποία και αποδεχτήκαμε. Αυτή η ελάχιστη υποχώρηση καταδεικνύει την δύναμη των αγώνων μας να επιβάλλουν μείωση τιμών. Επίσης, είδαμε αρκετό κόσμο που δεν γνωρίζαμε καθόλου, να στέκεται μαζί μας μέχρι το τέλος και να συμμετέχει στην διαπραγμάτευση με τους υπεύθυνους της αλυσίδας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το ποσό που κερδίσαμε εκείνη την ημέρα δεν είναι τίποτα μπροστά στα κέρδη των αλυσίδων s/m και τα σημερινά υψηλά επίπεδα των τιμών. Πιστεύουμε όμως, ότι μέσω αυτών των κινήσεων μπορούμε να αποκτήσουμε δύναμη και αυτοπεποίθηση ώστε να συνεχίσουμε για πραγματικές και όχι συμβολικές μειώσεις στα ταμεία των σούπερ μάρκετ. Κινήσεις που πάνε κόντρα στην παραίτηση και την μοιρολατρία που κυριαρχούν στην κοινωνία σήμερα. Κόντρα στο “τίποτα δεν γίνεται” και “τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει”.
